ناخن جویدن

ناخن جویدن یا به اصطلاح پزشکان، «اونیکوفاژی» یکی از مشکلات شایعی است که هنوزتحقیقات پزشکی دریافتن علت دقیق آن به نظر واحدی نرسیده‌اند. اضطراب، ژنتیک، کسالت، عدم اعتماد به نفس و حتی یادگیری رفتار به عنوان علت‌های احتمالی مطرح شده‌اند ولی درنهایت این رفتارزیر مجموعه حرکات تکرار شونده دراختلال وسواسی- جبری به حساب می‌آید.

مطالعات نشان داده که 30 درصد کودکان 7 تا 10 سال و 45 درصد نوجوانان ناخن‌های خود را می‌جوند. البته با پا نهادن به دوران جوانی کم‌کم این افراد هم یاد می‌گیرند چطور با اضطراب خود کنار بیایند؛ علاوه بر این به دلیل شرمندگی از تغییر شکلی که ناخنشان در اثر جویدن پیدا کرده، سعی می‌کنند این عادت زشت را ترک کرده و به همین علت آمار بزرگسالان ناخن خور(!) تا 20 درصد پایین می‌آید.

با این وجود درمان این افراد و در واقع وادار کردن آنها به ترک این عادت، کار بسیار مشکلی است. به تازگی یکی از فعالان صنعت بهداشتی – آرایشی هلند با ایجاد یک کلینیک مخصوص، ادعا کرده که می‌توان با استفاده از یک محافظ دندان در عرض 4 هفته عادت ناخن جویدن را برای همیشه از بین برد.

این محافظ که قالب دندان‌های بالا وپایین می‌شود، جویدن ناخن را غیر ممکن می‌کند، البته بدون اینکه دیده شود و زیبایی فرد را به خطر بیندازد. برای خوردن غذا لازم است این محافظ از دهان خارج شود و این یک نقطه ضعف برای این وسیله به حساب می‌آید اما این ایراد هم از پنهان کردن ناخن‌های جویده شده زیر دستکش و دوری از ارتباطات اجتماعی – که برای پنهان کردن ناخنهای جویده شده از انظار عمومی‌به کار می‌رود – بدتر نیست.

اگر چه جویدن ناخن ممکن است تنها یک عادت و تقلیدی از رفتار کودکان دیگرباشد، اما معمولا یک واکنش شایع در برابر استرس است. رونالد برونو متخصص پوست از دانشگاه کالیفرنیا معتقد است این افراد ممکن است از عدم اعتماد به نفس در رنج بوده و خود را به خاطر اضطراب و مشکلاتی عمیق‌تر سرزنش کنند.

دراصل گاهی این عادت، تظاهر یک مشکل دیگر و جایگزینی برای آن است. در بسیاری از موارد هم به عنوان تسکینی برای فشار و تنش بکار می‌رود. ناسازگاری با دوستان، خانواده، همکاران ومدرسه ممکن است این عادت را تشدید کند.

اگرچه اغلب این افراد (99 درصد) مشکلات کوچکی دارند اما در موارد نادر ممکن است بیماری جدی‌تری در پس این عادت باشد. در این حالت دیگر جویدن ناخن تنها یک عادت نبوده و علامت یک اختلال طبی است.

مثلا کودکی که در اثر جنگ و دعوای مداوم والدینش دچار آسیب روانی شده ممکن است ناخن‌های خود را بجود! این رفتار به تدریج مانند یک عادت معمولی آنقدر پیشرفت می‌کند که به صورت یک رفتار وسواسی در آمده و در عملکرد روزانه و روابط اجتماعی او اختلال ایجاد می‌کند.
میزان شیوع این اختلال در بین دخترها بیشتر از پسرها است.
علائم جویدن ناخن ها چیست؟

علائم جویدن ناخن در یک فرد عبارتند از:
– کوتاهی و ناصافی ناخن های دست
– تبخال دهان
– عفونت ناخن که باعث قرمزی و التهاب پوست اطراف ناخن می شو (پارونیشیا)
– ضایعات انگشتان دست در اثر ویروس هرپس سیمپلکس
– در آمدن دندان خراب و آسیب دیده در کودک
– التهاب و خونریزی لثه
– شکستگی یا ترک دندان های جلویی
– زگیل هایی اطراف بستر ناخن
– قارچ ناخن

 

مضرات جویدن ناخن چیست؟
پیامدهایی که باید جدی بگیرید

 

ناخن جویدن علاوه بر پیامدهای فیزیکی، نتایج بد احساسی هم روی فرد به جا می گذارد. ناخن جویدن دائم باعث قرمزی و زخم شدن انگشت ها شده، ممکن است موجب خونریزی پوست اطراف ناخن های جویده شده و نیز عفونت آن نقطه گردد.

این کار باکتری ها و ویروس های موجود روی انگشت ها را به دهان منتقل کرده، احتمال بروز عفونت ها را بالا می برد.

از طرفی پوست زخم شده اطراف ناخن، محل مناسبی برای ابتلا به انواع ویروس ها و عفونت های باکتریایی می شود. خیس ماندن مداوم ناخن ها و پوست اطراف آنها احتمال عفونت قارچی ناخن و تبخال های دهانی را افزایش می دهد و ممکن است باعث ریش شدن، بد حالت شدن و از بین رفتن ناخن ها شود. عفونت ها و باکتری های نهفته در زیر ناخن ها با ورود به معده باعث بروز مشکلات و عفونت های معده ای و روده ای می شود.

از سوی دیگر ناخن جویدن بخصوص در سنین پایین که دندان ها در حال رشد هستند، آثار بدی روی رشد دندان ها داشته، باعث رشد کج دندان ها و ردیف نبودن آن و التهاب لثه می شود.

جالب است بدانید با وجود تمام ضررهایی که این رفتار در پی دارد، برخی به این کار ادامه می دهند. یک دلیل این است که افراد با ناخن جویدن سعی می کنند خود را آرام کنند. زمان استرس، افراد به دنبال راهی برای آرام کردن خود می گردند و برخی تصور می کنند با جویدن ناخن ها احساس آرامش بهتری دارند و در واقع این رفتار در سیستم عصبی آنها اثر آرامبخش داشته و سطح تحریک را پایین می آورد.

دلیل دوم برای ادامه این رفتار تحریک است. به عبارت دیگر زمانی که فردی خسته و غیرفعال است، ناخن جویدن سیستم عصبی را تا حد مورد نیاز تحریک می کند. این کار آنها را هوشیار نگه می دارد.

دلیل دیگری که افراد را وادار به جویدن ناخن ها می کند، کمال گرایی است. به این معنا که برخی به خاطر بد حالت بودن ناخن های خود سعی دارند با جویدن آنها به شکل مورد نظرشان برسند و رفته رفته این کار به عادت تبدیل می شود.
اما چرا بچه ها ناخن می جوند؟ در برخی موارد هیجانات و اضطراب های کودک باعث انجام عمل ناخن جویدن در کودک می شود و گاهی کودک این عمل را برای ابراز دلخوری ها و دلواپسی هایش انجام می دهد.

الگوبرداری و یادگیری از اطرافیان از دیگر عوامل مستعد کننده این اختلال در کودکان هستند و برخورد اطرافیان با این نوع عادت در کودک، باعث کاهش اعتماد به نفس و در نهایت بروز عوارض عدیده در بزرگسالی می شود.بنابراین اولین گام برای بهبود این عادت در کودک، جستجوی زمان و مکانی است که این عمل اتفاق افتاده که باید اقدامات درمانی صورت پذیرد. به عنوان مثال، کودک به هنگام تماشای تلویزیون، رفتن به مدرسه، زمان امتحانات و یا حین تنش والدین به جویدن ناخن می پردازد.

آگاهی دادن به کودک دومین گامی ست که باید برای کاهش جویدن ناخن بردارید. باید تلاش کنید تا کودک را متوجه عمل زشتش کنید و سپس ناخن های سالم و زیبا را با ناخن جویده شده مقایسه و تعریف کنید تا کودک به این عمل خود پی برده و درصدد کاهش آن برآید.می توانید با قرار دادن آینه مقابل کودک هنگام ناخن جویدن به کودک بفهمانید که این عمل صحیحی نیست و همچنین وادار کردن کودک به نقاشی کشیدن، بازی با دیگر کودکان و قرار دادن وسیله مورد نظر کودک در دستانش هم از دیگر راه های کاهش ناخن جویدن در کودکان هستند.
پزشکان معتقدند نحوه درمان به علت اصلی ایجاد این عادت وابسته است و به همین علت بر کاهش استرس به روش‌های مختلف تاکید دارند.

مهمترین اصل این است: اگر کودک شما تحت فشار زیادی است، سعی کنید علت این استرس را شناخته و آن را کم کنید. برای این کار بهتر است لیستی از شرایط استرس زا تهیه کرده (مثلا خستگی و بی حوصلگی، تماشای فیلم‌های پر هیجان، سنگین بودن حجم تکالیف مدرسه و…) سپس راهی برای پیشگیری از این شرایط جستجو کنید.

علاوه بر این برای درمان اضطراب و استرس کودک بد نیست از روانپزشک و مشاور هم کمک بگیرید تا با آموزش روش‌های کنترل استرس، روان درمانی و…علت اصلی از بین برود. یادتان باشد دعواکردن و سرکوفت زدن به کودکی که دچار این مشکل است کمکی به درمان او نمی‌کند.

اگر این عادت در نوجوان شما ادامه پیداکرد ممکن است استفاده از دستکش‌های مخصوص برای نجات انگشتان از شر دندان‌های مزاحم، کارگر بیفتد. در این حالت وقتی کودک ناخود آگاه انگشت خود را به دهان می‌برد با دستکش مواجه شده و به یاد می‌آورد که نباید این کار را انجام دهد.

روش دیگر مالیدن ماده‌ای تلخ به انگشتان است به طوری که تا آن را به دهان ببرد مزه تلخ او را از این کار باز دارد. جدیدترین روشی که به کار می‌رود استفاده از محافظ دندان است که جویدن ناخن را غیر ممکن می‌کند.

اگرچه روش‌های مختلفی برای ترک این عادت پیشنهاد می‌شود اما ممکن است با توجه به وضعیت بیماری فرزندتان تنها بعضی از آنها استفاده شود. بنابر این لازم است برای انتخاب روش درمان هم با روانپزشک مشورت کنید. شاید خوشحالتان کند اگر بدانید 75 درصد از کودکان تا سن 35 سالگی، بالاخره این عادت خود را ترک می‌کنند!