ترمیم های دندانی به دو نوع کلی مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شوند:
ترمیمهای مستقیم:
در یک جلسه، بلافاصله پس از تراش و آماده سازی حفره، در محل قرار داده می شوند، مثل آمالگام، گلاس آینومر، رزین آینومر و بعضی ترمیمهای رزین کامپوزیت.
ترمیمهای غیر مستقیم:
معمولاً نیاز به دو یا چند جلسه درمان دارند. در جلسه اول، دندانپزشک دندان را تراش داده و آماده می سازد و از ناحیه ای که باید ترمیم شود، قالبی تهیه می کند، قالب به لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می شود که ترمیم را در آنجا می سازد. در جلسه بعدی، دندانپزشک ترمیم آماده شده را به حفره با سمان می چسباند و در صورت لزوم آن را تصحیح می نماید. مثل اینله، انله، ونیرها، روکشها و بریج های ساخته شده از طلا، آلیاژ های فلزی، سرامیک یا کامپوزیت.
ترمیم های دندانی مستقیم – یک جلسه ای
ترمیم آمالگام
معمول ترین ماده ترمیمی است که بیش از صد سال است که استفاده می شود. ماده ای با دوام، با کاربرد آسان، بسیار مقاوم به سایش و نسبت به سایر مواد ارزانقیمت می باشد. به دلایل مذکور، سالها است این ماده، بعنوان انتخاب اول در بسیاری از موارد، چه از نظر دندانپزشک و چه از نظر بیمار باقیمانده است. آمالگام بر اساس نظر بسیاری سازمانهای معتبر جهانی که در رابطه با سلامت افراد کار می کنند، ماده ای بی خطر، قابل اطمینان و مؤثر در ترمیم دندان می باشد. به دلیل تحمل بسیار بالای آمالگام نسبت به نیروهای قوی جویدن، بویژه در ترمیم دندانهای آسیا در خلف دهان که نیروهای جویدن به شدت اعمال می شوند، توصیه می شود. موارد بسیار اندکی از حساسیت افراد نسبت به آمالگام تاکنون گزارش شده است.
معایب آمالگام عبارتند از: حساسیت کوتاه مدت دندان نسبت به سرما و گرما پس از ترمیم دندان، رنگ نقره ای ترمیم که از نظر زیبایی مطلوب نیست (بویژه هنگامی که دندان ترمیم شده در ناحیه قدامی دهان باشد)، مشهود بودن ترمیم هنگام خندیدن و صحبت کردن شخص و بالاخره تراش دندان، دندانپزشک ممکن است در ترمیمهای آمالگام نسبت به سایر مواد ترمیمی میزان بیشتری از ساختمان دندان را بردارد تا آمالگام با دندان تطابق یابد.
ترمیم کامپوزیت
کامپوزیت ترکیبی از یک رزین آکریلیک و ذرات نرم شبیه شیشه می باشد که ترمیمی همرنگ دندان را به ما می دهد. دوام و مقاومت به شکستگی کامپوزیت در حفرات کوچک تا متوسط با نیروهای جویدن متوسط خوب است. میزان کمتری از ساختمان دندان، در طی تراش دندان برای ترمیم با کامپوزیت برداشته می شود و این امر منجر به داشتن ترمیمی کوچکتر نسبت به آمالگام می شود. کامپوزیت ها با مواد چسبنده به ساختمان دندان متصل می شوندو دندان پزشک می تواندترمیم محافظه کارانه تری انجام دهد.
در دندانهای تحت نیروهای مضغی شدید، ترمیمهای کامپوزیت مقاومت متوسطی نسبت به سایش دارند که میزان آن کمتر از مقاومت آمالگام است. قیمت آن متوسط است و به سایز حفره ترمیمی و تکنیکی که دندانپزشک برای جایگزینی آن در حفره انتخاب می کند، بستگی دارد. زمان لازم برای قرار دادن یک ترمیم کامپوزیت معمولاً بیشتر از آمالگام است. در ترمیم کامپوزیت باید بتوان حفره را در طی انجام ترمیم، خشک و تمیز نگهداشت. این نوع ترمیم ممکن است به مرور زمان دچار تغییر رنگ شود.
نیومرها
گلاس آینومرها موادی همرنگ دندان هستند که از مخلوط اسید آکریلیک و پودر شیشه نرم تهیه می شوند و برای ترمیم حفرات بویژه در سطح ریشه دندانها استفاده می شوند. گلاس آینومرها مقادیر اندکی فلوراید آزاد می سازندکه برای بیماران در معرض خطر بالای پوسیدگی ممکن است مفید باشد. میزان تراش دندان و در نتیجه وسعت ترمیم نهایی در ترمیم با گلاس آینومر کوچکتر از آمالگام است. گلاس آینومر در ترمیم های کوچک که تحت فشارهای مضغی قوی نیست، استفاده می شود، چون مقاومت اندکی نسبت به شکستگی دارند، اغلب در حفرات کوچکی که تحت فشار نیستند(بین دندانها) یا روی ریشه دندانها استفاده می شوند.
رزین آینومرها هم از فیلر شیشه و اسیدهای آکریلیک و رزین آکریلیک تشکیل شده اند. آنها نیز مقاومت کم تا متوسطی نسبت به شکستگی داشته و در ترمیم هایی که تحت فشار نیست( بین دندانها) بکار می روند. آینومرها در سطوح اکلوزال دچار سایش زیادی می شوند. هم گلاس و هم رزین آینومرها رنگ طبیعی دندان را تقلید می کنند ولی شفافیت مینا را ندارند. هردو بخوبی توسط بیماران تحمل می شوند و به ندرت واکنش آلرژیک دیده شده است.
ترمیم های دندانی غیر مستقیم(دو یا چند جلسه ای)
گاهی بهترین درمان برای یک دندان، استفاده از ترمیمی است که در یک لابراتوار از یک قالب ساخته شده است. روکش تمام سطوح جونده و سطوح طرفی دندان را می پوشاند. اینله کوچکتر است و داخل دندان قرار می گیرد. انله بزرگتر از اینله ولی مشابه آن می باشد و قسمتی یا تمام سطح جونده دندان را می پوشاند.
قیمت ترمیم های غیر مستقیم معمولاً بالاتر از ترمیم های مستقیم است که این امر به دلیل تعداد و طول مدت جلسات کاری و هزینه لابراتوار می باشد.
کامپوزیت غیر مستقیم
روکش، اینله و انله ممکن است در لابراتوار از کامپوزیت ساخته شوند. این مواد مشابه ترمیم های مستقیم کامپوزیت و به رنگ دندان می باشد. مزیت کامپوزیت های غیر مستقیم این است که آنها باعث سایش دندانهای مقابل نمی گردند. مقاومت و دوام آنها به اندازه پرسلن یا ترمیم های فلزی نیست و بیشتر مستعد سایش و تغییر رنگ می باشند.
ترمیم های همرنگ دندان
عمده پرکردگیهای همرنگ دندان از مواد پلاستیکی سختی بنام رزین های کامپوزیتی ساخته شده اند که رنگ و ظاهری شبیه به دندان دارند. این مواد ترمیمی کمتر به چشم آمده و بسیار مورد علاقه و درخواست بیماران می باشند. از دیگر مواد همرنگ دندان، از گلاس اینومرها می توان نام برد.
