پیوند استخوان و لثه چیست؟

bone-graftingجهت قرار دادن ایمپلنت در استخوان فک حداقل ارتفاع قابل قبول استخوان تا نواحی آناتومیکی مثل سینوس فکی و عروق و اعصاب، 10 میلیمتر است. حداقل عرض استخوان در نواحی قدامی 5 تا 6 میلیمتر و در نواحی خلفی 6 تا 7 میلیمتر است. اگر در اثر بی دندانی طولانی مدت ارتفاع یا عرض استخوان کمتر از مقادیر فوق شده باشد، نیاز به بازسازی استخوان و تقویت آن داریم. در بعضی از شرایط بازسازی استخوان و قرار دادن ایمپلنت همزمان انجام می شود و در برخی مواقع ابتدا نیاز به بازسازی داریم و پس از 4 تا 6 ماه می توان ایمپلنت را قرار داد.

امروزه درصد موفقیت در روش بازسازی استخوان بالا است ولیکن موفقیت به عوامل زیادی مرتبط می شود که همیشه قابل پیش بینی نیست. به طور مثال پاسخ فیزیولوژیک و یا قدرت ترمیم و بازسازی هر فرد نسبت به افراد دیگر متفاوت است. در مجموع موفقیت در بازسازی عمودی استخوان کمتر از بازسازی افقی و یا همان عرضی است.

در بازسازی استخوان از مواد پیوند استخوان مختلفی استفاده می شود. این مواد یا از بدن خود فرد گرفته می شود، یا از استخوان انسانهای دیگر ساخته می‌شود، یا از استخوان حیوانات استفاده می‌شود و یا اینکه مواد مصنوعی هستند. هر کدام از مواد ذکر شده در بازسازی نواحی خاصی ممکن است نتایج مطلوب تری داشته باشد که متخصص ایمپلنت به آن اشراف دارد. هزینه پیوند استخوان با توجه به سختی کار، مقدار و نوع موادی که استفاده می‌شود بسیار متغیر است و حتی ممکن است از هزینه گذاشتن ایمپلنت بالاتر شود.

 

چرا نیاز به پیوند استخوان داریم؟

 

ایمپلنت علم نوینی در رشته دندانپزشکی است که در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی کرده است. وقتی دندانی کشیده می‌شود، استخوان‌های باقیمانده در فک بر اساس عملکردهای فیزیولوژی رو به تحلیل می‌روند. زمانی که استخوان فک تحت قدرت جوندگی نباشد، یعنی دندانی در داخل استخوان نباشد، سلول‌های استخوان‌ساز کمتر فعالیت دارند و سلول‌هایی که استخوان را تحلیل می‌دهند بیشتر فعالیت می‌کنند.

در نتیجه، جایی که دندان وجود ندارد، حجم استخوان چه از لحاظ ارتفاع و چه از لحاظ عرض، کم می‌شود. در واقع علت اصلی پیشنهاد انجام ایمپلنت در فضاهای بی‌دندانی در ناحیه استخوان فکی، علاوه بر برگرداندن کارایی قدرت جویدن و زیبایی این است که تحلیل استخوان ادامه پیدا نکند و استخوان در آن نواحی از بین نرود؛ پس جلوگیری از تحلیل استخوان یکی از عملکرد‌های ایمپلنت است. در مرحله بعدی، اهمیت ایمپلنت این است که به عنوان ریشه دندان عمل می‌کند و با توجه به قطر استخوان و فضایی که وجود دارد، می‌توان ایمپلنت‌هایی با سایزهای مختلف و قطرهای مختلف انتخاب کرد.

 

محدودیت های آناتومیک

 

gingivalدر فک بالا و پایین فضاهای آناتومیکی وجود دارند، برای مثال، در فک پایین کانال عصب دندانی تحتانی وجود دارد که به تمام دندانها عصب می‌دهد. اگر استخوان فک پایین تحلیل رفته باشد، این کانال در فضایی قرار می‌گیرد که اگر ایمپلنت را بدون در نظر گرفتن این فضا کار بگذاریم، آسیب به عصب وارد می‌شود و بیمار دچار بی حسی لب تحتانی می‌شود.
در فک بالا سینوس‌هایی وجود دارد که در واقع فضاهایی خالی هستند که به استخوان‌های فک بالا چسبیده‌اند. وقتی استخوان فک بالا تحلیل رفته باشد و یا سینوسها در اثر کشیدن دندان رشد کنند، فضای استخوانی به سینوس‌ها نزدیک می‌شود و ارتفاع لازم برای گذاشتن ایمپلنت وجود نخواهد داشت.

 

پیوند لثه

 

لازم است اطراف دندان و ایمپلنت با لثه سالم و چسبنده احاطه شود. در صورتیکه لثه کافی وجود نداشته باشد و یا از چسبندگی لازم به دندان و ایمپلنت برخوردار نباشد، خطرات جدی دندان و ایمپلنت را تهدید می‌کند و می‌بایست از نواحی دیگر دهان مخصوصا کام، لثه با کیفیت را به اطراف ایمپلنت پیوند زد.